ਅਮਰੀਕਾ ‘ਚ ਮੰਦੀ ਦਾ ਅਸਰ ਭਾਰਤੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਤੇ ਵੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਹਫਤੇ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਦਿਨ ਸੋਮਵਾਰ ਵੀ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਲਈ ‘ਬਲੈਕ ਸੋਮਵਾਰ’ ਵਾਂਗ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬਾਜ਼ਾਰ ਖੁੱਲ੍ਹਦੇ ਹੀ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਅੱਜ ਗਿਰਾਵਟ ਦੀ ਸੁਨਾਮੀ ਆ ਗਈ ਅਤੇ ਸੈਂਸੈਕਸ-ਨਿਫਟੀ ਕਰੈਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ। ਮਾਰਚ 2020 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗਿਰਾਵਟ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ 16 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅੱਜ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਗਿਰਾਵਟ ਗਲੋਬਲ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ‘ਚ ਆਈ ਗਿਰਾਵਟ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ‘ਚ ਭਾਰੀ ਗਿਰਾਵਟ ਕਾਰਨ ਘਰੇਲੂ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਟੁੱਟ ਗਏ ਹਨ। ਬੈਂਕ ਨਿਫਟੀ 650 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅੰਕਾਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨਾਲ ਖੁੱਲ੍ਹਿਆ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਮਿੰਟਾਂ ‘ਚ 800 ਅੰਕ ਡਿੱਗ ਕੇ 50560 ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਖਬਰ ਲਿਖੇ ਜਾਣ ਤੱਕ ਸੈਂਸੈਕਸ 2500 ਤੋਂ ਵੱਧ ਅੰਕ ਡਿੱਗ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।
ਖੁੱਲ੍ਹਦਿਆਂ ਹੀ ਤਾਸ਼ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਵਾਂਗ ਖਿਲਰਿਆ ਬਾਜ਼ਾਰ
ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹਦੇ ਹੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਟੁੱਟ ਗਿਆ। ਬੀਐੱਸਈ ਦਾ 30 ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਵਾਲਾ ਸੈਂਸੈਕਸ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਿਛਲੇ ਬੰਦ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 1200 ਅੰਕਾਂ ਦੀ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਡਿੱਗ ਕੇ 79,700.77 ‘ਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹਿਆ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ਦਾ ਨਿਫਟੀ-50 ਵੀ 424 ਅੰਕਾਂ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਨਾਲ ਕਾਰੋਬਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਿਛਲੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਸੁਨਾਮੀ ਵਰਗਾ ਨਜ਼ਾਰਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸੈਂਸੈਕਸ 885.60 ਅੰਕ ਡਿੱਗ ਕੇ 80,981.95 ਅੰਕ ‘ਤੇ ਬੰਦ ਹੋਇਆ। ਉਥੇ ਹੀ ਜੇਕਰ ਨਿਫਟੀ 50 ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਹ 293.20 ਅੰਕ ਡਿੱਗ ਕੇ 24,717.70 ਦੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਬੰਦ ਹੋਇਆ।
ਹੁਣ ਅੱਗੇ ਕੀ ?
ਮਾਰਕੀਟ ਮਾਹਿਰ ਅਰੁਣ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਦਿਨ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਮਾਰਚ 2020 ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗਿਰਾਵਟ ਹੈ। ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੋਵਿਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੈਸਾ ਕਮਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਹਰ ਕੋਈ ਇਸ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਿਆ ਹੈ, ਹੁਣ ਮਾਰਕੀਟ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਮਾਰਕੀਟ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤਮ ਹੈ। ਮੰਡੀ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕੋਈ ਨਹੀਂ। ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਮੁਤਾਬਕ 2-3 ਦਿਨਾਂ ‘ਚ ਸੁਧਾਰ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਕੋਲ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੋਈ ਚਾਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਅਮਰੀਕਾ ‘ਚ ਮੰਦੀ ਕਾਰਨ ਟੁੱਟਿਆ ਬਾਜ਼ਾਰ
ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਆਈ ਸੁਨਾਮੀ ਕਾਰਨ ਅਮਰੀਕਾ ‘ਚ ਮੈਨੂਫੈਕਚਰਿੰਗ PMI ਡਾਟਾ ‘ਚ ਵੱਡੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਸੰਕੇਤ ਮਿਲ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ‘ਚ ਮੰਦੀ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ‘ਚ ਵੀ ਰਿਕਾਰਡ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਅਸਰ ਅਮਰੀਕੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਤੇ ਪਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਆਈਟੀ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਛਾਂਟੀ ਦੇ ਐਲਾਨ ਕਾਰਨ ਸੰਕਟ ਹੋਰ ਡੂੰਘਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਗਲੋਬਲ ਆਈਟੀ ਸੈਕਟਰ ਵੀ ਭਾਰੀ ਦਬਾਅ ਵਿੱਚ ਹੈ।
ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦੀ ਦਰ 4.3 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਅਕਤੂਬਰ 2021 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦਾ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਅੰਕੜਾ ਹੈ। ਬੇਰੋਜ਼ਗਾਰੀ ਦਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਾਧਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਮੰਦੀ ਦੇ ਡਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਤੇਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਵਾਧਾ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਮੰਦੀ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੈ। ਅੱਜ ਸਵੇਰੇ 7 ਵਜੇ ਡਾਓ ਜੋਂਸ ਇੰਡਸਟਰੀਅਲ ਔਸਤ ਦਾ ਫਿਊਚਰਜ਼ 375 ਪੁਆਇੰਟ (ਲਗਭਗ 1 ਫੀਸਦੀ) ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੇਠਾਂ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਡਾਓ ਜੋਂਸ ਇੰਡਸਟਰੀਅਲ ਔਸਤ 610.71 ਅੰਕ ਜਾਂ 1.51 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਡਿੱਗਿਆ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿ S&P 500 ਸੂਚਕਾਂਕ 1.84 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ‘ਤੇ ਸੀ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਸਟਾਕ ਫੋਕਸਡ ਇੰਡੈਕਸ Nasdaq ਕੰਪੋਜ਼ਿਟ 2.43 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੇ ਘਾਟੇ ‘ਤੇ ਸੀ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬੈਂਕ ਆਫ ਜਾਪਾਨ ਨੇ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ‘ਚ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਵੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹਮਾਸ ਮੁਖੀ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਵਿਚ ਤਣਾਅ ਵਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿਚਾਲੇ ਜੰਗ ਦਾ ਡਰ ਹੋਰ ਡੂੰਘਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਕ ਦਾ ਅਸਰ ਗਲੋਬਲ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਤੇ ਵੀ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਅਸਰ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਤੇ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ।
ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ 16 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਹੋਇਆ ਨੁਕਸਾਨ
ਅੱਜ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੀ ਇਸ ਗਿਰਾਵਟ ‘ਚ ਬੀ.ਐੱਸ.ਈ. ‘ਤੇ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਮਾਰਕਿਟ ਕੈਪ ‘ਚ 16 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਖੁੱਲ੍ਹਦੇ ਹੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਦੌਲਤ ‘ਚ 16 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ BSE ਦਾ ਮਾਰਕੀਟ ਕੈਪ 444.35 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ‘ਤੇ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ, BSE ਦਾ ਮਾਰਕੀਟ ਕੈਪ 457.21 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ, ਅੱਜ ਯਾਨੀ ਜਿਵੇਂ ਹੀ 5 ਅਗਸਤ 2024 ਨੂੰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਖੁੱਲ੍ਹਿਆ, ਇਹ 4,47,64,692.65 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ‘ਤੇ ਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਪੂੰਜੀ 16 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਘਟੀ ਹੈ।