ਭਾਰਤੀ ਪੂੰਜੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਸੇਬੀ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਬੀਐਸਈ ਦੇ ਅਤਰਲ ਸਟਾਕ ਵਿਕਲਪ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਗੈਰ-ਸੱਚੇ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ 10 ਸੰਸਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ 50 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਇਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ 5-5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਚਿਨ ਜੈਨ ਐਚਯੂਐਫ, ਮੋਤੀਲਾਲ ਬੈਦ, ਅਜੈ ਨੋਪਾਨੀ, ਦਿਵਾਕਰ ਝਾਅ, ਬਾਗਦੇਵੀ ਸਪਲਾਇਰਜ਼ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ, ਰੀਤਾ ਆਰ ਠੱਕਰ, ਕਾਲਾ ਸਪਲਾਇਰਜ਼ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ, ਮੇਘਾ ਨਿਭਵਾਨੀ, ਸੀਤਾਰਾਮ ਜਯੰਤੀ ਅਤੇ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਅ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਸੇਬੀ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਅਪ੍ਰੈਲ 2014 ਅਤੇ ਸਤੰਬਰ 2015 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਬੀਐਸਈ ਦੇ ਅਤਰਲ ਸਟਾਕ ਵਿਕਲਪ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਰਿਵਰਸ ਵਪਾਰ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਨਕਲੀ ਵੌਲਯੂਮ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ। ਸੇਬੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਿਵਰਸਲ ਟਰੇਡਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਵਿੱਤੀ ਤਰਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਇਹ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਨਕਲੀ ਵੌਲਯੂਮ ਪੈਦਾ ਕਰਕੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਗੁੰਮਰਾਹ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸੇਬੀ ਨੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਸਟ੍ਰੈਟੇਜਿਕ ਅਲੀਅਨਜ਼ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ ਦਾ ਮਰਚੈਂਟ ਬੈਂਕਰ ਲਾਇਸੈਂਸ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਸੇਬੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਜੋ ਕਿ ਅਪ੍ਰੈਲ 2022 ਤੋਂ ਸਤੰਬਰ 2023 ਤੱਕ ਚੱਲੀ, ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ। ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸਦੀ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਰੱਦ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਤੋਂ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਸੇਬੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਰੁਖ਼ ਅਪਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਵਿਰੁੱਧ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।
