ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (RBI) ਨੇ ATM ਤੋਂ ਪੈਸੇ ਕਢਵਾਉਣ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਸੁਵਿਧਾਜਨਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਆਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਬੈਂਕਾਂ ਅਤੇ ਵ੍ਹਾਈਟ ਲੇਬਲ ATM ਆਪਰੇਟਰਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ₹ 100 ਜਾਂ ₹ 200 ਦੇ ਨੋਟ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ATM ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਕ ਕੈਸੇਟ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹੋਣ। ਇਹ ਕਦਮ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਰਾਹਤ ਸਾਬਤ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਛੋਟੇ ਨੋਟਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈਸੇ ਕਢਵਾਉਣਾ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਸਹੂਲਤ ਵਧੇਗੀ।
RBI ਦੇ ਮਾਸਿਕ ਬੁਲੇਟਿਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮਾਰਚ 2025 ਤੱਕ, ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 2.20 ਲੱਖ ਬੈਂਕ ATM ਅਤੇ 36 ਹਜ਼ਾਰ ਵ੍ਹਾਈਟ ਲੇਬਲ ATM ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ATM ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਕੈਸੇਟ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ₹ 100 ਜਾਂ ₹ 200 ਦੇ ਨੋਟ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਕ ਕੈਸੇਟ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਦੀ ਹਦਾਇਤ ਨੂੰ ਹੁਣ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ, ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ATM ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਨੋਟ ਮਿਲਦੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਛੋਟੇ ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਸੀ।
ਕਦੋਂ ਤੱਕ ਇਸਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ
ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ 30 ਸਤੰਬਰ 2025 ਤੱਕ 75% ਏਟੀਐਮ ਵਿੱਚ ਇਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 31 ਮਾਰਚ 2026 ਤੱਕ, 90% ਏਟੀਐਮ ਨੂੰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਕ ਕੈਸੇਟ ਵਿੱਚ ₹ 100 ਜਾਂ ₹ 200 ਦੇ ਨੋਟ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨੇ ਪੈਣਗੇ। ਇਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨਾਲ, 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਵੀ ਜਾਰੀ ਰਹਿਣਗੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਬਣਾਈ ਰਹੇਗੀ।
ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕੀ ਲਾਭ ਹੋਵੇਗਾ?
ਬੈਂਕਿੰਗ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕਦਮ ਨਾਲ ਨਕਦੀ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਸਰਲ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਛੋਟੇ ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਨਾਲ, ਲੋਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਛੋਟੇ ਖਰਚਿਆਂ ਲਈ ਵੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪੈਸੇ ਕਢਵਾ ਸਕਣਗੇ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਅਜੇ ਵੀ ਸੀਮਤ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਇਸ ਨਾਲ ਨੋਟ ਬਦਲਣ ਦੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਘੱਟ ਜਾਵੇਗੀ।
