ਕਲਪਨਾ ਕਰੋ, ਇੱਕ ਚੱਟਾਨ ਅਸਮਾਨ ਤੋਂ ਧਰਤੀ ਵੱਲ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਜੇਕਰ ਟਕਰਾ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬਾਂ ਵਾਂਗ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਸੇ ਵਿਗਿਆਨ ਗਲਪ ਫਿਲਮ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਨਾਸਾ ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਚੇਤਾਵਨੀ ਹੈ। 24 ਮਈ 2025 ਨੂੰ, 2003 MH4 ਨਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਗ੍ਰਹਿ ਧਰਤੀ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਤੋਂ ਲੰਘਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਤੋਂ ਕੋਈ ਸਿੱਧਾ ਖ਼ਤਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਪਰ ਵਿਗਿਆਨੀ ਇਸਨੂੰ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਲੈਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਹ ਐਸਟਰਾਇਡ ਲਗਭਗ 335 ਮੀਟਰ ਚੌੜਾ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਕਿ ਤਿੰਨ ਫੁੱਟਬਾਲ ਮੈਦਾਨਾਂ ਜਿੰਨਾ ਲੰਬਾ। ਇਸਦੀ ਗਤੀ ਵੀ ਇੱਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। 14 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਸਕਿੰਟ। ਇਹ ਐਸਟਰਾਇਡ ਅਪੋਲੋ ਸਮੂਹ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪੱਥਰਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਧਰਤੀ ਦੇ ਪੰਧ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।
2003 MH4 ਧਰਤੀ ਤੋਂ 6.68 ਮਿਲੀਅਨ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੋਂ ਲੰਘੇਗਾ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਖਗੋਲ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਹੈ। ਇਹ ਦੂਰੀ ਚੰਦਰਮਾ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਨਾਲੋਂ ਸਿਰਫ 17 ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਨਾਸਾ ਦੇ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਨੇਅਰ-ਅਰਥ ਆਬਜੈਕਟ ਸਟੱਡੀਜ਼ (CNEOS) ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਸੰਭਾਵੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਖਤਰਨਾਕ ਐਸਟੇਰੋਇਡ (PHA) ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਤੁਰੰਤ ਧਰਤੀ ਨਾਲ ਟਕਰਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਪਰ ਇਹ ਇੱਕ ਸੰਕੇਤ ਹੈ ਕਿ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ, ਜੇਕਰ ਇਸਦੇ ਪੰਧ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਵੀ ਤਬਦੀਲੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਬਦਲਾਅ ਯਾਰਕੋਵਸਕੀ ਪ੍ਰਭਾਵ (ਸੂਰਜ ਦੀ ਗਰਮੀ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਤਬਦੀਲੀ) ਜਾਂ ਗ੍ਰਹਿਆਂ ਦੇ ਗੁਰੂਤਾਕਰਸ਼ਣ ਬਲ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਵਿਗਿਆਨੀ ਇੰਨੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਿਉਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ?
ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇੰਨਾ ਵੱਡਾ ਗ੍ਰਹਿ ਧਰਤੀ ਨਾਲ ਟਕਰਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬਾਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਊਰਜਾ ਛੱਡ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਤੀਜਾ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਅੱਗਾਂ, ਭੂਚਾਲ, ਸੁਨਾਮੀ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਾਲੇ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵੀ ਰੁਕ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਨਾਸਾ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਟਕਰਾਅ ਦਾ ਕੋਈ ਖ਼ਤਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਗ੍ਰਹਿ ਦੀ ਗਤੀ ਅਤੇ ਬਣਤਰ ‘ਤੇ ਨੇੜਿਓਂ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਘਣਤਾ, ਬਣਤਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਤ ਗੁਣਾਂ (ਇਹ ਕਿੰਨੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਾਪਸ ਕਰਦਾ ਹੈ) ਦਾ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਅਚਾਨਕ ਖ਼ਤਰਾ ਨਾ ਹੋਵੇ।
ਗ੍ਰਹਿ ਰੱਖਿਆ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ?
ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਸਾਬਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਬਾਹਰੀ ਪੁਲਾੜ ਤੋਂ ਵੀ ਖਤਰਿਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਨਾਸਾ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀਆਂ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀਆਂ ਗ੍ਰਹਿ ਰੱਖਿਆ ਮਿਸ਼ਨਾਂ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ – ਜਿਵੇਂ ਕਿ DART ਮਿਸ਼ਨ, ਜੋ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਗ੍ਰਹਿਆਂ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।
