ਅਮਰੀਕੀ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਕੰਪਨੀ ਐਲੀ ਲਿਲੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਗਰ ਅਤੇ ਮੋਟਾਪੇ ਦੇ ਵਧਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਦਵਾਈ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਦਵਾਈ ਦਾ ਨਾਮ ਮੋਨਜਾਰੋ ਹੈ। ਇਹ ਦਵਾਈ ਟੀਕੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸਦੀ 2.5 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ ਸ਼ੀਸ਼ੀ ਦੀ ਕੀਮਤ 3,500 ਰੁਪਏ ਅਤੇ 5 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ ਸ਼ੀਸ਼ੀ ਦੀ ਕੀਮਤ 4,375 ਰੁਪਏ ਹੈ। ਦਵਾਈ ਨਾਲ ਇਲਾਜ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ 14,000 ਤੋਂ 17,500 ਰੁਪਏ ਦਾ ਖਰਚਾ ਆਵੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਪੀੜਤ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਲਈ ਖੁਰਾਕ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ 14,000 ਤੋਂ 18,000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਖਰਚ ਕਰਨੇ ਪੈਣਗੇ।
ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਵਾਈ ਦੀ ਕੀਮਤ 86,000 ਰੁਪਏ ਤੋਂ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਕੀਮਤ ‘ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੋਟਾਪੇ ਦੇ ਵਧ ਰਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਇਹ ਦਵਾਈ ਘੱਟ ਕੀਮਤ ‘ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਹ ਦਵਾਈ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦੋ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਾਰਮੋਨਾਂ ਨੂੰ ਸਰਗਰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ – GIP (ਗਲੂਕੋਜ਼-ਨਿਰਭਰ ਇਨਸੁਲਿਨੋਟ੍ਰੋਪਿਕ ਪੇਪਟਾਇਡ) ਅਤੇ GLP-1 (ਗਲੂਕੋਗਨ ਵਰਗਾ ਪੇਪਟਾਇਡ-1)। ਇਹ ਹਾਰਮੋਨ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਅਤੇ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਦਵਾਈ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਟਾਈਪ-2 ਸ਼ੂਗਰ ਅਤੇ ਮੋਟਾਪੇ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਲੀਨਿਕਲ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ 15 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੇ ਔਸਤਨ 21.8 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਭਾਰ ਘਟਾਇਆ, ਜਦੋਂ ਕਿ 5 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ 15.4 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਭਾਰ ਘਟਾਇਆ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੋਟਾਪੇ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਦਿਨੋ-ਦਿਨ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 10 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਮੋਟਾਪੇ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, 10 ਕਰੋੜ ਲੋਕ ਮੋਟਾਪੇ ਕਾਰਨ ਸ਼ੂਗਰ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲਗਭਗ ਅੱਧੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੋਟਾਪਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ, ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਨੀਂਦ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਏਲੀ ਲਿਲੀ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਮੁਖੀ ਵਿੰਸੇਲੋ ਟਕਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੰਪਨੀ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰੇਗੀ।
ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੋਟਾਪਾ ਘਟਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧੀ ਹੈ। 2020 ਵਿੱਚ, ਮੋਟਾਪਾ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਆਈਆਂ। ਜਿਸਦੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਕੀਮਤ 137 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ, ਜੋ 2024 ਵਿੱਚ ਵਧ ਕੇ 535 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਈ। 2022 ਵਿੱਚ, ਨੋਵੋ ਨੋਰਡਿਸਕ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਸੇਮਾਗਲੂਟਾਈਡ (ਰਾਈਬੇਲਸਸ) ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਟੈਬਲੇਟ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਦਵਾਈ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਵਿਕਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਦਵਾਈ ਦਾ ਸੇਵਨ ਮੋਟਾਪੇ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
ਕਈ ਭਾਰਤੀ ਦਵਾਈ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੀ ਮੋਟਾਪਾ ਘਟਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਮੈਨਕਾਈਂਡ ਅਲਕੇਮ ਲੈਬਜ਼, ਡਾ. ਰੈਡੀਜ਼ ਵਰਗੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ 2025 ਵਿੱਚ ਸੇਮਾਗਲੂਟਾਈਡ ਦੇ ਜੈਨਰਿਕ ਸੰਸਕਰਣ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਇਸ ਦਵਾਈ ਦੀ ਕੀਮਤ ਹੋਰ ਵੀ ਘੱਟ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੰਜਾਰੋ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੋਟਾਪੇ ਅਤੇ ਸ਼ੂਗਰ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਕਲਪ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਵਾਈ ਨਾਲ, ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰ ਘਟੇਗਾ ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਵੀ ਕੰਟਰੋਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹੋਰ ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕੇਗਾ।