Wednesday, November 13, 2024
spot_img

7 ਜਾਂ 8 ਸਤੰਬਰ ? ਇਸ ਵਾਰ ਕਦੋਂ ਹੈ ਗਣੇਸ਼ ਚਤੁਰਥੀ ? ਜਾਣੋ ਮਿਤੀ, ਸਥਾਪਨਾ ਦਾ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਵਿਧੀ !

Must read

Ganesh Chaturthi 2024 Date : ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਗਣੇਸ਼ ਚਤੁਰਥੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਬੜੀ ਸ਼ਰਧਾ ਅਤੇ ਧੂਮਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਗਣਪਤੀ ਬੱਪਾ ਭਾਵ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਭਾਦਰਪਦ ਦੇ ਮਹੀਨੇ, ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਚਤੁਰਥੀ ਤਰੀਕ ਨੂੰ, ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਗਣਪਤੀ ਬੱਪਾ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਨ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗਣੇਸ਼ ਚਤੁਰਥੀ ਦਾ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਮੁੰਬਈ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਗਣੇਸ਼ ਚਤੁਰਥੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਬਹੁਤ ਧੂਮਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਲਗਾਤਾਰ 10 ਦਿਨ ਚੱਲਦਾ ਹੈ।

ਭਾਦਰਪਦ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਚਤੁਰਥੀ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਗਣਪਤੀ ਬੱਪਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਗਣੇਸ਼ ਚਤੁਰਥੀ ਦੇ ਖਾਸ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ‘ਚ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਗਣਪਤੀ ਬੱਪਾ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ‘ਚ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ, ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ 10 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗਣਪਤੀ ਬੱਪਾ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਅਨੰਤ ਚਤੁਰਦਸ਼ੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਵਿਸਰਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਵੈਦਿਕ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਸਾਲ ਭਾਦਰਪਦ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਚਤੁਰਥੀ ਤਿਥੀ 6 ਸਤੰਬਰ ਦੀ ਦੁਪਹਿਰ ਨੂੰ 3:01 ਵਜੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਇਹ ਤਿਥੀ ਅਗਲੇ ਦਿਨ 7 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ 5:37 ਵਜੇ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਉਦੈ ਤਿਥੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਗਣੇਸ਼ ਚਤੁਰਥੀ ਸ਼ਨੀਵਾਰ, 7 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਵਰਤ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।

ਗਣੇਸ਼ ਚਤੁਰਥੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਮੂਰਤੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ 7 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 11.03 ਵਜੇ ਤੋਂ ਦੁਪਹਿਰ 1.34 ਵਜੇ ਤੱਕ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ 7 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਗਣੇਸ਼ ਚਤੁਰਥੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਮੂਰਤੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ 2 ਘੰਟੇ 31 ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਰਹੇਗਾ, ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਗਣਪਤੀ ਬੱਪਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਇਸ ਵਾਰ ਗਣੇਸ਼ ਚਤੁਰਥੀ ਮੰਗਲਵਾਰ 17 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਅਨੰਤ ਚਤੁਰਦਸ਼ੀ ਨੂੰ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਜੋ ਲੋਕ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਘਰ ‘ਚ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਅਤੇ 10 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਇਸ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਅਨੰਤ ਚਤੁਰਦਸ਼ੀ ‘ਤੇ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦਾ ਵਿਸਰਜਨ ਕਰਨਗੇ।

ਹਿੰਦੂ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਸਾਲ ਗਣੇਸ਼ ਚਤੁਰਥੀ ‘ਤੇ ਕਈ ਸ਼ੁਭ ਯੋਗ ਵੀ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਿਨ ਚਿਤਰਾ ਨਕਸ਼ਤਰ, ਸਵਾਤੀ ਨਕਸ਼ਤਰ, ਬ੍ਰਹਮਾ ਯੋਗ, ਇੰਦਰ ਯੋਗ ਦੇ ਨਾਲ ਸਰਵਰਥ ਸਿੱਧੀ ਯੋਗ ਦਾ ਗਠਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਦਿਨ ਰਾਤ 12.34 ਵਜੇ ਤੱਕ ਚਿੱਤਰਾ ਨਛੱਤਰ ਰਹੇਗਾ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਵਾਤੀ ਨਛੱਤਰ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਦਿਨ ਬ੍ਰਹਮਾ ਯੋਗ, ਇੰਦਰ ਯੋਗ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਰਵਰਥ ਸਿੱਧੀ ਯੋਗ ਵੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਰਵਰਥ ਸਿੱਧੀ ਯੋਗ 8 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ 12:34 ਵਜੇ ਤੋਂ ਸਵੇਰੇ 6:15 ਵਜੇ ਤੱਕ ਚੱਲੇਗਾ।

ਜੋਤਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਤਰ ਅਨੁਸਾਰ ਮੱਧ ਕਾਲ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸ਼ੁਭ ਸਮੇਂ ‘ਚ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰੋ, ਉਸ ਦਾ ਸੁੰਡ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਹੋਵੇ, ਇਸ ‘ਤੇ ਪਵਿੱਤਰ ਧਾਗਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਇਸ ‘ਚ ਚੂਹਾ ਵੀ ਹੋਵੇ। ਮੂਰਤੀ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਨੂੰ ਬੈਠਣ ਵਾਲੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਘਰ ਦੇ ਉੱਤਰ ਜਾਂ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਕੋਨੇ ‘ਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਥਾਨ ਪਵਿੱਤਰ ਅਤੇ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਦਾ ਮੂੰਹ ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਲੱਕੜ ਦੇ ਚਬੂਤਰੇ ‘ਤੇ ਲਾਲ ਜਾਂ ਪੀਲਾ ਕੱਪੜਾ ਵਿਛਾਓ ਅਤੇ ਉਸ ‘ਤੇ ਗਣਪਤੀ ਬੱਪਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਸਰਜਨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਹੀ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਉਤਾਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਗਣਪਤੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਮਨ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ੁੱਧ ਰੱਖੋ। ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਦੌਰਾਨ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੱਧ ਅਤੇ ਸਾਤਵਿਕ ਭੋਜਨ ਹੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਾਮਸਿਕ ਭੋਜਨ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਵਿਸਰਜਨ ਤੱਕ, ਹਰ ਸਵੇਰ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਗਣਪਤੀ ਬੱਪਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰੋ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਚੜ੍ਹਾਓ. ਸਥਾਪਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰੋ ਅਤੇ ਆਰਤੀ ਕਰੋ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਣੇਸ਼ ਬੱਪਾ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਚੜ੍ਹਾਓ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਾਦ ਵੰਡੋ।

- Advertisement -spot_img

More articles

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

- Advertisement -spot_img

Latest article