ਸੂਰਜ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਸਾਰੇ ਗ੍ਰਹਿ ਇੱਕ ਗਲੈਕਸੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ‘ਆਕਾਸ਼ਗੰਗਾ’ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਗਲੈਕਸੀ ਤਾਰਿਆਂ, ਗੈਸ ਅਤੇ ਧੂੜ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸਮੂਹ ਹੈ ਜੋ ਗੁਰੂਤਾਕਰਸ਼ਣ ਦੁਆਰਾ ਇਕੱਠੇ ਰੱਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਖਗੋਲ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਗਲੈਕਸੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਬਲੈਕ ਹੋਲ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਗਾਈਆ ਬੀਐਚ3 ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਆਕਾਸ਼-ਗੰਗਾ ਗਲੈਕਸੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਬਲੈਕ ਹੋਲ ਹੈ, ਜੋ ਤਾਰਿਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਬਲੈਕ ਹੋਲ ਦੇ ਗਠਨ ਬਾਰੇ ਨਵੇਂ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਸਾਡੀ ਗਲੈਕਸੀ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਾਲ ਬਲੈਕ ਹੋਲ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਆਕਾਸ਼ਗੰਗਾ ਛੋਟੇ ਤਾਰਿਆਂ ਵਾਲੇ ਬਲੈਕ ਹੋਲਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਘਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਤਾਰੇ ਦੇ ਢਹਿ ਜਾਣ ‘ਤੇ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਕੱਲੀ ਸਾਡੀ ਆਕਾਸ਼ਗੰਗਾ ਵਿਚ 100 ਮਿਲੀਅਨ ਬਲੈਕ ਹੋਲ ਹਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦੀ ਅਜੇ ਤੱਕ ਖੋਜ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਖੋਜੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਬਲੈਕ ਹੋਲ ਸੂਰਜ ਦੇ ਆਕਾਰ ਤੋਂ ਔਸਤਨ 10 ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਬਲੈਕ ਹੋਲ ਦਾ ਪੁੰਜ ਸੂਰਜ ਨਾਲੋਂ 21 ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਯੂਰਪੀਅਨ ਸਪੇਸ ਏਜੰਸੀ (ਈਐਸਏ) ਦੇ ਗਾਈਆ ਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਬਲੈਕ ਹੋਲ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਬਲੈਕ ਹੋਲ ਦਾ ਪੁੰਜ ਸੂਰਜ ਦੇ ਪੁੰਜ ਨਾਲੋਂ 33 ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਸਾਡੀ ਗਲੈਕਸੀ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਬਲੈਕ ਹੋਲ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਲਗਭਗ 1,926 ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਾਲ ਦੂਰ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਗ੍ਰਹਿ ਦੇ ਨੇੜੇ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਈਐਸਏ ਦੁਆਰਾ ਖੋਜੇ ਗਏ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਬਲੈਕ ਹੋਲ ਦਾ ਨਾਮ ਗਾਈਆ ਬੀਐਚ3 ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ESA ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਟੀਮ ਦੁਆਰਾ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਸਾਧਾਰਨ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨ ਲਈ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਦੇਖ ਰਹੇ ਸਨ। ਐਕਵਿਲਾ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਤਾਰਾਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਤਾਰੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਡਗਮਗਾਉਣ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ, ਫਿਰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਬਲੈਕ ਹੋਲ ਦੀ ਪਰਿਕਰਮਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।