ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤਣਾਅ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਜਦੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਉੱਨਤ ਡਰੋਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਭਾਰਤ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਤਾਂ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ S-400 ਨੇ ਆਪਣੀ ਘਾਤਕ ਸ਼ਕਤੀ ਦਿਖਾਈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਾਰੇ ਡਰੋਨ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਇਸ ਪੂਰੀ ਕਾਰਵਾਈ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਗੋਂ ਚੀਨ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਨੂੰ ਵੀ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਡਰੈਗਨ ਇਸ ਤੱਥ ਤੋਂ ਹੈਰਾਨ ਹੈ ਕਿ ਡਰੋਨ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਗੇਮ ਚੇਂਜਰ ਮੰਨਦਾ ਸੀ, ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ S-400 ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਝਟਕੇ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਵਿੱਚੋਂ ਮਿਟਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਘਬਰਾਹਟ ਅਤੇ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਕਾਰਨ, ਚੀਨ ਹੁਣ ਇੱਕ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਯੋਜਨਾ ਵੱਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਚੀਨ ਅਗਲੇ ਮਹੀਨੇ ਇੱਕ AI ਡਰੋਨ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਚੀਨ ਅਗਲੇ ਮਹੀਨੇ ਇੱਕ ਏਆਈ-ਸੰਚਾਲਿਤ ਮਦਰਸ਼ਿਪ ਡਰੋਨ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਛੋਟੇ ਡਰੋਨ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਡਰੋਨ ਰਿਮੋਟ ਤੋਂ ਚਲਾਏ ਜਾਣਗੇ ਅਤੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੇ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਟੀਕ ਹਮਲੇ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੋਣਗੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵੀ ਹੈਰਾਨ ਹੈ।
ਇਸ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ PL-12E ਹਵਾ ਤੋਂ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਮਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਵੀ ਹੋਣਗੀਆਂ, ਜੋ ਇਸਦੇ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਘਾਤਕ ਬਣਾ ਦੇਣਗੀਆਂ। ਚੀਨ ਦੀ ਇਹ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਝੁੰਡ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਛੋਟੇ ਡਰੋਨ ਇਕੱਠੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਚਕਮਾ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ।
S-400 ਇੱਕ ਰੂਸੀ-ਨਿਰਮਿਤ ਉੱਨਤ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਸਿਸਟਮ ਹੈ ਜੋ 400 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ, ਡਰੋਨਾਂ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨੂੰ ਡੇਗਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਰੂਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਾਬਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਸਦਾ ਏਆਈ ਮਦਰਸ਼ਿਪ ਡਰੋਨ ਭਾਰਤੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨੇੜੇ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਐਸ-400 ਦੀ ਸਹੀ ਖੋਜ ਅਤੇ ਹਮਲਾ ਸਮਰੱਥਾ ਇਸਨੂੰ ਬੇਕਾਰ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਨੇ ਟੈਸਟਿੰਗ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪੂਰੀ ਰਣਨੀਤੀ ਬਣਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਡਰੋਨ ਮਦਰਸ਼ਿਪ ਇੱਕ ਵੱਡਾ, ਏਆਈ-ਸੰਚਾਲਿਤ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਹੈ ਜੋ ਖੁਦ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਹੈ ਅਤੇ ਦਰਜਨਾਂ ਜਾਂ ਸੈਂਕੜੇ ਛੋਟੇ ਡਰੋਨ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮਦਰਸ਼ਿਪ ਉਡਾਣ ਦੌਰਾਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਡਰੋਨਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਲਾਂਚ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਛੋਟੇ ਡਰੋਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੇ ਰਾਡਾਰਾਂ, ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ, ਸੰਚਾਰ ਕੇਂਦਰਾਂ ਜਾਂ ਫੌਜੀ ਠਿਕਾਣਿਆਂ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ, AI ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ, ਉਹ ਅਸਲ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਰਣਨੀਤੀ ਬਦਲ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨਾ ਹੋਰ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਕੋਲ S-400 ਵਰਗੇ ਉੱਚ-ਪੱਧਰੀ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਡਰੋਨ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਟਰੈਕ ਅਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਡੀਆਰਡੀਓ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ ‘ਡਰੋਨ ਡੋਮ’ ਵਰਗੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨਾਲ, ਭਾਰਤ ਛੋਟੇ ਡਰੋਨਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਦੇ ਵੀ ਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਅਤੇ ਫੌਜ ਲਗਾਤਾਰ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਐਂਟੀ-ਡਰੋਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜੋ ਝੁੰਡ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ।
ਰੂਸ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਅਗਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੀ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ, S-500 ਪ੍ਰੋਮੀਥੀਅਸ, S-400 ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉੱਨਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਹ ਘੱਟ ਉਚਾਈ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਹਾਈਪਰਸੋਨਿਕ ਦੋਵਾਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਭਾਰਤ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ S-500 ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਚੀਨ ਦੀ ਇਸ AI ਡਰੋਨ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਭਾਰਤ ਲੇਜ਼ਰ ਅਤੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਵੇਵ ਅਧਾਰਤ ਐਂਟੀ-ਡਰੋਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਖਤਰਿਆਂ ਨੂੰ ਨਾਕਾਮ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
