ਸਕਟ ਚੌਥ ਦਾ ਵਰਤ ਬਹੁਤ ਪਵਿੱਤਰ ਅਤੇ ਖਾਸ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਹਰ ਸਾਲ ਮਾਘ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪੱਖ (ਕਾਲੇ ਪੰਦਰਵਾੜੇ) ਦੀ ਚਤੁਰਥੀ ਤਿਥੀ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਰਤ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਸੰਕਸ਼ਤੀ ਚਤੁਰਥੀ, ਤਿਲਕੁਟ ਚੌਥ ਅਤੇ ਮਾਘੀ ਚੌਥ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਕਟ ਚੌਥ ਦਾ ਵਰਤ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਲੰਬੀ ਉਮਰ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦਿਨ, ਔਰਤਾਂ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਲੰਬੀ ਉਮਰ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਿੰਦੂ ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਕਟ ਚੌਥ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਇਸ ਦਿਨ ਸਹੀ ਰਸਮਾਂ ਨਾਲ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਤਾਂ, ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਕਟ ਚੌਥ ਦਾ ਵਰਤ ਕਦੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਅਸੀਂ ਵਰਤ ਦੇ ਸ਼ੁਭ ਸਮੇਂ, ਪੂਜਾ ਦੇ ਢੰਗ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵ ਬਾਰੇ ਵੀ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ।
ਵੈਦਿਕ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮਾਘ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪੱਖ ਦੀ ਚਤੁਰਥੀ ਤਿਥੀ 6 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 8:01 ਵਜੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਇਹ ਚਤੁਰਥੀ ਤਿਥੀ 7 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 6:52 ਵਜੇ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਲਈ, ਸਾਕਟ ਚੌਥ ਵਰਤ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ 6 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਬੱਪਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਸਾਕਟ ਚੌਥ ਵਰਤ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਤੋੜਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਰਾਤ 9 ਵਜੇ ਚੰਦਰਮਾ ਚੜ੍ਹੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਾਕਟ ਚੌਥ ਵਰਤ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇਵਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੋੜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸਾਕਟ ਚੌਥ ‘ਤੇ ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਲਈ, ਸਵੇਰੇ ਬ੍ਰਹਮਾ ਮੁਹੂਰਤ ਦੌਰਾਨ ਉੱਠ ਕੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਾਫ਼ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਪੂਜਾ ਸਥਾਨ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅੱਗੇ, ਲੱਕੜ ਦੇ ਥੜ੍ਹੇ ‘ਤੇ ਲਾਲ ਕੱਪੜਾ ਵਿਛਾ ਕੇ ਉਸ ‘ਤੇ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮੂਰਤੀ ‘ਤੇ ਸਿੰਦੂਰ ਦਾ ਤਿਲਕ ਲਗਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਘਿਓ ਦਾ ਦੀਵਾ ਜਗਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਫੁੱਲ, ਫਲ ਅਤੇ ਮਿਠਾਈਆਂ ਚੜ੍ਹਾਉਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਗਵਾਨ ਨੂੰ ਤਿਲਕੁਟ ਚੜ੍ਹਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਣੇਸ਼ ਚਾਲੀਸਾ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਪੂਜਾ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਬੱਪਾ ਦੀ ਆਰਤੀ ਅਤੇ ਸ਼ੰਖ ਵਜਾਉਣ ਨਾਲ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਸਾਕਟ ਚੌਥ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸ਼ੁਭ ਮੌਕਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ, ਔਰਤਾਂ ਵਰਤ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ, ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਲਈ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਵੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਲੰਬੀ ਉਮਰ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਸਿਹਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
