ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸ਼ਰਵਣ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਪੰਚਮੀ ਤਿਥੀ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੰਚਾਂਗ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਸਾਲ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ 29 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਦਿਨ, ਸੱਪ ਦੇਵਤੇ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ੀ, ਸ਼ਾਂਤੀ, ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਡਰ-ਮੁਕਤ ਜੀਵਨ ਲਈ ਕਾਮਨਾਵਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦਿਨ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਲੋਹੇ ਦੀਆਂ ਬਣੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰਨਾ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਦਿਲਚਸਪ ਕਾਰਨ।
ਲੋਹੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ?
ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੀਆਂ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਲੋਹੇ ਦੀਆਂ ਬਣੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਤਵਾ, ਚਾਕੂ, ਕੈਂਚੀ ਅਤੇ ਲੋਹੇ ਦੇ ਭਾਂਡਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਰਜਿਤ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਧਾਰਮਿਕ, ਜੋਤਿਸ਼ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕਾਤਮਕ ਕਾਰਨ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਤਵਾ ਨੂੰ ਰਾਹੂ ਗ੍ਰਹਿ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਾਹੂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਛਾਇਆ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਅਸ਼ਾਂਤੀ, ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ‘ਤੇ ਲੋਹੇ ਦੇ ਤਵੇ ਜਾਂ ਹੋਰ ਲੋਹੇ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਰਾਹੂ ਦੋਸ਼ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰਾਹੂ ਨੂੰ ਸੱਪ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਦਿਨ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸੱਪਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਜੇਕਰ ਰਾਹੂ ਇਸ ਦਿਨ ਖੁਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਜਾਂ ਅਣਜਾਣੇ ਵਿੱਚ ਗੁੱਸੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਰਾਹੂ ਦੋਸ਼, ਕਾਲ ਸਰਪ ਯੋਗ ਵਰਗੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਜੋਤਿਸ਼ ਦ੍ਰਿਸ਼
ਜੋਤਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਤਰ ਅਨੁਸਾਰ, ਲੋਹਾ ਸ਼ਨੀ ਅਤੇ ਰਾਹੂ ਗ੍ਰਹਿਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਰਾਹੂ ਸ਼ਨੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੇਠ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ, ਅਸਫਲਤਾ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁੜੱਤਣ ਵਰਗੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਲਿਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਵਰਗੇ ਪਵਿੱਤਰ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਦਿਨ ਲੋਹੇ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣਾ ਬਿਹਤਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਲੋਕ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਬੰਦੀਆਂ
ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਅਤੇ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਇਸ ਦਿਨ ਤਵੇ ‘ਤੇ ਰੋਟੀ ਜਾਂ ਪਰਾਠਾ ਨਹੀਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ, ਲੋਹੇ ਦੀਆਂ ਕੱਟਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਅਤੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਲੋਹੇ ਦੇ ਭਾਂਡਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਇਸ ਦਿਨ ਮਿੱਟੀ ਜਾਂ ਤਾਂਬੇ ਦੀਆਂ ਬਣੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਜੇਕਰ ਗਲਤੀ ਨਾਲ ਵੀ ਲੋਹੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਲੋਹੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋਤਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਸਨੂੰ ਸੱਪ ਦੇਵਤਾ ਤੋਂ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਨਾਗ ਸਟੋਤਰਾ ਜਾਂ “ਓਮ ਨਮਹ ਨਾਗਦੇਵਤਾਯ” ਮੰਤਰ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।