ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਤਣਾਅ ਘੱਟ ਹੋਣ ਦਾ ਨਾਮ ਨਹੀਂ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਜੰਗਬੰਦੀ ਦਾ ਐਲਾਨ 10 ਮਈ ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਜੰਗਬੰਦੀ ਦੇ ਕੁਝ ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੇ ਇਸਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਡਰੋਨ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, IMF ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ 1 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਬੇਲਆਊਟ ਦਿੱਤਾ। ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਕਿੰਨਾ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਅਤੇ ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਜ਼ਾ 2 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵਾਪਸ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਪੂਰੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਕੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਇਸਦੇ ਲਈ ਰੀਂਗਣਾ ਸਹੀ ਸ਼ਬਦ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਾਲ 1958 ਵਿੱਚ, ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਬੇਲਆਉਟ ਲਈ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਵਧਾਏ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਹ ਬੈਗ ਬੰਦ ਕਰਨਾ ਭੁੱਲ ਗਿਆ ਹੈ। 24 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ IMF ਤੋਂ ਕਰਜ਼ਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਕਰਜ਼ਾ ਵੱਖਰਾ ਹੈ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ‘ਤੇ 130 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਸਨੇ 2027 ਤੱਕ ਵਾਪਸ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ 2025 ਵਿੱਚ 30 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਕਰਜ਼ਾ 2027 ਤੱਕ ਵਾਪਸ ਕਰਨ ਦਾ ਦਬਾਅ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਤ ਇਸ ਸਮੇਂ ਚੰਗੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣਾ ਕਰਜ਼ਾ ਚੁਕਾ ਸਕੇਗਾ।
ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ ਨਾਲ ਆਜ਼ਾਦੀ ਮਿਲੀ। ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਵੱਖਰੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰ ਲਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਇੰਨਾ ਰੁੱਝਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦੀ ਹਾਲਤ ਦਿਨੋ-ਦਿਨ ਵਿਗੜਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਅੱਜ, ਇਸਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਹੈ, ਉਹ ਦੇਸ਼ ਜੋ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਕੇ ਬਣਿਆ ਸੀ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਹਾਲਤ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਫੰਡਿੰਗ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਰ ਜੇ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਬਦਲਦਾ, ਤਾਂ ਫੰਡ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਗਰੀਬ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਦ ਤੋਂ ਬਦਤਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
22 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਪਹਿਲਗਾਮ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਪੀਓਕੇ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ 9 ਅੱਤਵਾਦੀ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੱਲੋਂ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਤਣਾਅ ਅਜੇ ਵੀ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ।