ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਪਹਿਲਗਾਮ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਤਣਾਅ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਅੱਤਵਾਦ ਲਈ ਪਨਾਹਗਾਹ ਬਣੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਢੁੱਕਵਾਂ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਲਈ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਫੌਜਾਂ ਅਲਰਟ ਮੋਡ ‘ਤੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅਸਮਾਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਘੇਰੇ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ‘ਤੇ ਕਈ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਵੀ ਲਗਾਈਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਡਰ ਵੱਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਵੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜੇਕਰ ਜੰਗ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਟਿਕ ਸਕੇਗਾ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਭਾਰੀ ਘਾਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਵਧਦੇ ਤਣਾਅ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਬੰਦੂਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਗੋਲਾ-ਬਾਰੂਦ ਦੀ ਵੱਡੀ ਘਾਟ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਕੋਲ ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਵੱਡੀ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਤੋਪਾਂ ਅਤੇ ਰਾਕੇਟ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਸਿਰਫ਼ 96 ਘੰਟੇ, ਯਾਨੀ ਚਾਰ ਦਿਨ, ਗੋਲਾ ਬਾਰੂਦ ਬਚਿਆ ਹੈ।
ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲਈ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਦੀ ਫੌਜੀ ਨੀਤੀ ਭਾਰਤ ਵਿਰੁੱਧ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਜ਼ਮੀਨ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਲਈ ਇਸਨੂੰ 155 ਐਮਐਮ ਸ਼ੈੱਲ ਅਤੇ 122 ਐਮਐਮ ਰਾਕੇਟ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਜੋ ਹੁਣ ਸਟਾਕ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਆਰਡੀਨੈਂਸ ਫੈਕਟਰੀ, ਜੋ ਫੌਜ ਲਈ ਗੋਲਾ-ਬਾਰੂਦ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਪੁਰਾਣੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਵਧਦੀ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਮੰਗ ਕਾਰਨ ਨਵੀਂ ਸਪਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ।
ਗੋਲਾ-ਬਾਰੂਦ ਦੀ ਕਮੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਖੁਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਗੋਲਾ-ਬਾਰੂਦ ਵੇਚਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਆਪਣੇ ਫੌਜੀ ਭੰਡਾਰ ਲਗਭਗ ਖਾਲੀ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਉਸਦੀ ਫੌਜ ਹੁਣ ਘੱਟ ਰਹੇ ਰਿਜ਼ਰਵ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਰੱਖਿਆ ਦੇ ਨਾਲ ਖੜ੍ਹੀ ਸੀ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਤ ਵੀ ਅਜਿਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਗੋਲਾ ਬਾਰੂਦ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਉੱਥੇ ਮਹਿੰਗਾਈ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ ਹੈ। ਕਰਜ਼ਾ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਘਟ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਫੌਜ ‘ਤੇ ਵੀ ਪਿਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਹੁਣ ਰਾਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਫੌਜੀ ਅਭਿਆਸ ਰੋਕੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਾਲਣ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਯੁੱਧ ਅਭਿਆਸ ਮੁਲਤਵੀ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
