ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਦਾਲਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਇਹ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਹਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦਾ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਸਰੋਤ ਹਨ। ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਇੱਕ ਦਾਲ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਦਾਲ ਬਾਰੇ ਅਸੀਂ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਉਸਨੂੰ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਭੋਜਨ ਦੀ ਗੱਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦਾਲ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਚੌਲ ਅਤੇ ਰੋਟੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਇਆ ਜਾਵੇ ਕਿ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਸਮਝ ਕੇ ਖਾ ਰਹੇ ਹੋ, ਕੀ ਉਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਹੈ? ਪਰ ਇਹ ਇੱਕ ਕੌੜੀ ਸੱਚਾਈ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਦਾਲ ਅਜਿਹੀ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੇ ਲੋਕ ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ।
ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਮਸਰ ਦੀ ਦਾਲ ਨੂੰ ਤਾਮਸਿਕ ਭੋਜਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਨੂੰ ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਭੋਜਨ ਦੇ ਸਮਾਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਾਧੂ-ਸੰਤ ਜਾਂ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਇਸਦਾ ਸੇਵਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਕਈ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਹਨ, ਪਹਿਲੀ ਮਾਨਤਾ ਇਸਨੂੰ ਕਾਮਧੇਨੂ ਗਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਦੀ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪੌਦਾ ਉਸ ਜਗ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਉੱਗਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਇਸ ਗਾਂ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਕਾਮਧੇਨੂ ਦਾ ਖੂਨ ਡਿੱਗਿਆ ਸੀ।
ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਗਾਂ ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੇ ਜਮਦਗਨੀ ਅਤੇ ਵਸ਼ਿਸ਼ਠ ਵਰਗੇ ਰਿਸ਼ੀ-ਮੁਨੀ ਨੂੰ ਤੋਹਫ਼ੇ ਵਜੋਂ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਰਿਸ਼ੀ-ਮੁਨੀ ਤੋਂ ਗਾਂ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ, ਰਾਜਾ ਸਹਸਤਰਬਾਹੂ ਨੇ ਕਾਮਧੇਨੂ ‘ਤੇ ਤੀਰਾਂ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਕਾਮਧੇਨੂ ਗਾਂ ਦਾ ਖੂਨ ਡਿੱਗਦਾ ਸੀ, ਉੱਥੇ ਲਾਲ ਦਾਲ ਦੇ ਪੌਦੇ ਉੱਗਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਦਾਲ ਬ੍ਰਹਮ ਗਾਂ ਦੀ ਬਲੀਦਾਨ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ।
ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਦਿਲਚਸਪ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੇ ਸਵਰਭਾਨੂ ਨਾਮਕ ਰਾਕਸ਼ਸ ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਮਰਿਆ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਉਸਦਾ ਸਰੀਰ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਰਾਖਸ਼ ਦੇ ਸਿਰ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਰਾਹੂ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਧੜ ਨੂੰ ਕੇਤੂ ਕਿਹਾ ਜਾਣ ਲੱਗਾ। ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲਾਲ ਦਾਲ ਸਿਰ ਕੱਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਡਿੱਗੇ ਖੂਨ ਤੋਂ ਉਤਪੰਨ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਸਾਧੂ-ਸੰਤ ਅਤੇ ਵੈਸ਼ਨਵ ਪਰੰਪਰਾ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਮਸਰ ਦੀ ਦਾਲ ਨੂੰ ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਗਲਤੀ ਨਾਲ ਵੀ ਇਸਨੂੰ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦੇ।
ਪਰ ਇਸ ਸਭ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਕਾਰਨ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲਾਲ ਮਸਰ ਦਾਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸਦੀ ਤੁਲਨਾ ਮਾਸ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਦਾਲ ਆਲਸ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਰਿਸ਼ੀਆਂ-ਸੰਤਾਂ ਲਈ ਚੰਗੀਆਂ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਨੇ ਲਾਲ ਮਸਰ ਦੀ ਦਾਲ ਦੇ ਸੇਵਨ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।
