ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਮਾਰਗਾਂ ਅਤੇ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸਵੇਅ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੜਕਾਂ ‘ਤੇ ਵਾਹਨ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਟੋਲ ਟੈਕਸ ਦੇਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕ ਅਜਿਹੇ ਵੀ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟੋਲ ਟੈਕਸ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਛੋਟ ਹੈ? ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕੁਝ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਟੋਲ ਟੈਕਸ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਛੋਟ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਟੋਲ ਟੈਕਸ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ ਪੈਂਦਾ।
ਕਿਉਂ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਟੋਲ ਟੈਕਸ?
ਟੋਲ ਟੈਕਸ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦੀ ਫੀਸ ਹੈ ਜੋ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜਨਤਕ ਸੜਕਾਂ, ਪੁਲਾਂ ਜਾਂ ਹਾਈਵੇਅ ‘ਤੇ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਅਦਾ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸੜਕ ਨਿਰਮਾਣ, ਮੁਰੰਮਤ ਅਤੇ ਰੱਖ-ਰਖਾਅ ਲਈ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਅਕਸਰ ਟੋਲ ਪਲਾਜ਼ਿਆਂ ‘ਤੇ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕੌਣ ਵਸੂਲਦਾ ਹੈ ਟੋਲ ਟੈਕਸ?
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸਵੇਅ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਮਾਰਗ ਲਗਾਤਾਰ ਬਣਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਬਿਹਤਰ ਸੜਕਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਲੋਕ ਹੁਣ ਆਪਣੇ ਵਾਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਲੰਬੀ ਦੂਰੀ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੜਕਾਂ ‘ਤੇ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਟੋਲ ਟੈਕਸ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ NHAI ਦੁਆਰਾ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕਿਸਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ ਪੈਂਦਾ ਟੋਲ ਟੈਕਸ?
ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਾਈਵੇਅ ਜਾਂ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸਵੇਅ ‘ਤੇ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਕੁਝ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਟੋਲ ਟੈਕਸ ਵਿੱਚ ਛੋਟ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ, ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਮੁੱਖ ਜੱਜ, ਰਾਜਪਾਲ, ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਗਵਰਨਰ, ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ, ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ, ਹਾਈ ਕੋਰਟਾਂ ਦੇ ਜਸਟਿਸ, ਰਾਜ ਸਭਾ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ, ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ, ਰਾਜ ਵਿਧਾਨ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ, ਰਾਜ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ, ਮੁੱਖ ਜੱਜ ਅਤੇ ਹਾਈ ਕੋਰਟਾਂ ਦੇ ਹੋਰ ਜੱਜ, ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਮੰਤਰੀ, ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਕੱਤਰ, ਰਾਜ ਸਭਾ ਅਤੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਸਕੱਤਰ, ਰਾਜਾਂ ਦੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾਵਾਂ ਅਤੇ ਵਿਧਾਨ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦਾਂ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਦੌਰਿਆਂ ‘ਤੇ ਉੱਚ-ਦਰਜੇ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਪਤਵੰਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਇਹਨਾਂ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਹੈ ਛੋਟ
ਉੱਪਰ ਦੱਸੇ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਟੋਲ ਟੈਕਸ ਵਿੱਚ ਛੋਟ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਜੋ ਸਰਕਾਰੀ ਕੰਮ ਲਈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ, ਜਲ ਸੈਨਾ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ, ਅਰਧ ਸੈਨਿਕ ਬਲਾਂ, ਕੇਂਦਰੀ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਬਲਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਜੋ ਪੁਲਿਸ ਵਰਦੀ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ, ਫਾਇਰ ਵਿਭਾਗ ਜਾਂ ਸੰਗਠਨ, NHAI ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਲੋਕ ਜੋ ਨਿਰੀਖਣ, ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਕੰਮ ਆਦਿ ਲਈ ਆਪਣੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟੋਲ ਟੈਕਸ ਤੋਂ ਛੋਟ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਐਂਬੂਲੈਂਸਾਂ ਅਤੇ ਹਾਰਸ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਟੋਲ ਟੈਕਸ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਛੋਟ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਸਥਾਨਕ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਲਈ ਛੋਟ
ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਕੇਂਦਰੀ ਸੜਕ ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਰਾਜਮਾਰਗ ਮੰਤਰੀ ਨਿਤਿਨ ਗਡਕਰੀ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਟੋਲ ਟੈਕਸ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਛੋਟ ਮਿਲੇਗੀ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਟੋਲ ਪਲਾਜ਼ਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਦੇ ਖੇਤਰ ਦਾ ਨਿਵਾਸੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਰੂਟ ਦੀ ਅਕਸਰ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਸਥਾਨਕ ਨਿਵਾਸੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਟੋਲ ਟੈਕਸ ਵਿੱਚ ਛੋਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
