ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਮੁੱਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਰਾਹਤ ਵਾਲੀ ਖ਼ਬਰ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਥੋਕ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ। ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ ਇਹ 2.31 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ। ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦਰ 2.37 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ। ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ ਮੁੱਢਲੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ 6.02 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕੇ 4.69 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਈਂਧਨ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਦੀਆਂ ਥੋਕ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ 3.79 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 2.78 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ।
ਅੰਕੜਿਆਂ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਨਜ਼ਰ…
ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਨਿਰਮਾਣ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ 2.51 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ ਇਹ 2.14 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ। ਥੋਕ ਖੁਰਾਕੀ ਮੁਦਰਾਸਫੀਤੀ ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਕੇ 7.47 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਰਹਿ ਗਈ ਜੋ ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ 8.89 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ। ਵਣਜ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮੁਦਰਾਸਫੀਤੀ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਖੁਰਾਕ ਉਤਪਾਦਾਂ, ਖੁਰਾਕੀ ਵਸਤੂਆਂ, ਨਿਰਮਾਣ, ਗੈਰ-ਖੁਰਾਕੀ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਕਾਰਨ ਆਈ ਹੈ।
ਆਰਬੀਆਈ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਕੀ ਹੈ ?
ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਚੂਨ ਮੁਦਰਾਸਫੀਤੀ ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਆ ਗਈ। ਸਾਲਾਨਾ ਪ੍ਰਚੂਨ ਮਹਿੰਗਾਈ 4.31 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਰਹੀ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਮਾਨ 4.6 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸਨ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਦੇ 5.22 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸਨ। ਖੁਰਾਕੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ 8.39 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕੇ 6.02 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋ ਗਈ। ਆਰਬੀਆਈ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ 4.8 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਰਹੇਗੀ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਘੱਟ ਕੇ 4.2 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਦਾ ਮੁਦਰਾਸਫੀਤੀ ਦਾ ਟੀਚਾ 4 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਉੱਪਰ ਅਤੇ ਹੇਠਾਂ 2 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦਾ ਅੰਤਰ ਹੈ।
ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ ਕੋਰ ਮਹਿੰਗਾਈ 3.7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਵਧ ਗਈ ਜੋ ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ 3.6 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ। ਆਰਬੀਆਈ ਗਵਰਨਰ ਸੰਜੇ ਮਲਹੋਤਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਮਹਿੰਗਾਈ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦਾ ਅਸਰ ਸਥਾਨਕ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ। ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਐਮਪੀਸੀ ਤਹਿਤ 25 ਬੇਸਿਸ ਪੁਆਇੰਟ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਰੈਪੋ ਰੇਟ 6.25 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋ ਗਿਆ।