ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਆਮਦਨ ਕਰ ਸੰਬੰਧੀ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਕਾਨੂੰਨ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇਸਨੂੰ ਸਰਲ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਕਈ ਵੱਡੇ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਇਹ ਆਮਦਨ ਕਰ ਐਕਟ-1961 ਨਾਲ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਆਮ ਟੈਕਸਦਾਤਾ ਲਈ ਇਸਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸਮਝਣ ਯੋਗ ਬਣਾਉਣ, ਬੇਲੋੜੀਆਂ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਅਤੇ ਅਦਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨੀ ਵਿਵਾਦਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ‘ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਬਿੱਲ-2025’ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਨਵਾਂ ਆਮਦਨ ਕਰ ਬਿੱਲ ਇਸ ਵੇਲੇ ਵਿਚਾਰ ਲਈ ਸੰਸਦੀ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਮੇਟੀ ਇਸ ‘ਤੇ ਆਪਣੇ ਸੁਝਾਅ ਦੇਵੇਗੀ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੰਸਦ ਇਸਨੂੰ ਪਾਸ ਕਰੇਗੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਇਸਨੂੰ ਗਜ਼ਟ ਵਿੱਚ ਸੂਚਿਤ ਕਰੇਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਮਦਨ ਕਰ ਐਕਟ-1961 ਦੀ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਆਮਦਨ ਕਰ ਐਕਟ-2025 ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ।ਆਓ ਸਮਝੀਏ ਕਿ ਇਸ ਨਵੇਂ ਬਿੱਲ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਸ ਚੀਜ਼ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤਨਖਾਹਦਾਰ ਵਰਗ ਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਕੀ ਮਿਲਣ ਵਾਲਾ ਹੈ?
ਨਵੇਂ ਆਮਦਨ ਕਰ ਬਿੱਲ ਵਿੱਚ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ‘ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ’ ਜਾਂ ‘ਮੁਲਾਂਕਣ ਸਾਲ’ ਵਰਗੇ ਸੰਕਲਪਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ‘ਟੈਕਸ ਸਾਲ’ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ ਦਿੰਦੇ ਹੋ, ਤੁਸੀਂ ਅਪ੍ਰੈਲ ਅਤੇ ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਰਿਟਰਨ ਫਾਈਲ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਪਰ ਫਿਰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ (ਅਪ੍ਰੈਲ-ਮਾਰਚ) ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੀ 31 ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਦੀ ਕਮਾਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣਾ ਟੈਕਸ ਭਰਦੇ ਹੋ, ਜੋ ਕਿ ਮੁਲਾਂਕਣ ਸਾਲ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਟੈਕਸ ਸਾਲ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਅਰਥ ਹੁਣ ਇਹ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸ ਸਾਲ ਲਈ ਟੈਕਸ ਦੇ ਰਹੇ ਹੋ। ਆਮਦਨ ਕਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਈ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਤੁਹਾਡੀ ਤਨਖਾਹ ‘ਤੇ ਟੈਕਸ ਦੀ ਗਣਨਾ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਪੂਰੇ ਅਤੇ ਅੰਤਿਮ ਭੁਗਤਾਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬਦਲਾਅ ਹੈ।
ਅਕਸਰ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਨੌਕਰੀ ਬਦਲ ਲੈਂਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਕੰਪਨੀ ਤੁਹਾਡੇ ਪੂਰੇ ਅਤੇ ਅੰਤਿਮ ਕੰਮ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਵਾਰ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵੀ ਬਦਲਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਤੁਸੀਂ ਉਲਝਣ ਵਿੱਚ ਪੈ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਿਲੀ ਪੂਰੀ ਅਤੇ ਅੰਤਿਮ ਤਨਖਾਹ ਦਾ ਟੈਕਸ ਗਣਨਾ ਕਿਵੇਂ ਅਤੇ ਕਦੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਇਹ ਗੱਲ ਨਵੇਂ ਆਮਦਨ ਕਰ ਬਿੱਲ ਵਿੱਚ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦੱਸੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਅਨੁਸਾਰ ਹੁਣ ਤੁਹਾਡੀ ਤਨਖਾਹ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਟੈਕਸ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਟੈਕਸ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਮਿਲਿਆ, ਤਾਂ ਵੀ ਉਸ ‘ਤੇ ਟੈਕਸ ਦੀ ਗਣਨਾ ਉਸੇ ਟੈਕਸ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਆਮਦਨ ਤੁਹਾਡੀ ਸੀ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਕੰਪਨੀ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਫਿਰ ਵੀ ਪੂਰਾ ਟੈਕਸ ਦੇਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਕੋਈ ਵੀ ਤਨਖਾਹ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਮਾਲਕ ਨੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਟੈਕਸ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਦੇਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਦਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਜੋ ਬਕਾਇਆ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਾਂ ਬਕਾਇਆ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਤੁਹਾਡੀ ਟੈਕਸਯੋਗ ਆਮਦਨ ਦਾ ਵੀ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਆਮਦਨ ਕਰ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਆਸਾਨ ਟੈਕਸ ਕੈਲਕੁਲੇਟਰ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਟੈਕਸ ਕੈਲਕੁਲੇਟਰ ਟੈਕਸਦਾਤਾਵਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ ਆਮਦਨ ਕਰ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ‘ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਟੈਕਸਦਾਤਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲਾਂ 2024-25 ਅਤੇ 2025-26 ਲਈ ਨਵੀਂ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਆਪਣੀ ਬੱਚਤ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਟੈਕਸਦਾਤਾ ਆਮਦਨ ਕਰ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ‘ਤੇ ਆਮਦਨ ਕਰ ਕੈਲਕੁਲੇਟਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਇਹ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਹੜਾ ਸਿਸਟਮ ਵਧੇਰੇ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ। ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਟੈਕਸਯੋਗ ਆਮਦਨ (ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ ਵਰਗੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦਰ ਆਮਦਨ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ) ਦਰਜ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ।
ਇਹ ਟੂਲ ਫਿਰ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024-25 ਲਈ ਮੌਜੂਦਾ ਟੈਕਸ ਦਰਾਂ ਅਤੇ ਵਿੱਤ ਬਿੱਲ 2025 (ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2025-26) ਦੇ ਤਹਿਤ ਸੋਧੀਆਂ ਦਰਾਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਟੈਕਸ ਦੇਣਦਾਰੀ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕੈਲਕੁਲੇਟਰ ਨਵੀਂ ਟੈਕਸ ਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਸ਼ੁੱਧ ਟੈਕਸ ਬੱਚਤਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਟੈਕਸਦਾਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਪਸ਼ਟ ਤਸਵੀਰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2025 ਤੋਂ ਸੋਧੇ ਹੋਏ ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ ਸਲੈਬਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕਿੰਨੀ ਬਚਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਨਵੀਂ ਟੈਕਸ ਵਿਵਸਥਾ, ਜੋ ਕਿ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2020-21 ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸਨੂੰ ਹੋਰ ਆਕਰਸ਼ਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸੋਧਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।
