ਇਸ ਸਾਲ ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ 2 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਮਨਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਦੇ ਆਗਮਨ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਠੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਲਕੀ ਗਰਮੀ ਅਤੇ ਫੁੱਲਾਂ ਨਾਲ ਸਜੀ ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ਦੇ ਦਿਨ, ਦੇਵੀ ਸਰਸਵਤੀ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਗਿਆਨ, ਸੰਗੀਤ, ਕਲਾ ਅਤੇ ਬੁੱਧੀ ਦੀ ਦੇਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਲੋਕ ਪੀਲੇ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸ ਦਿਨ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਪਕਵਾਨ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ‘ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੀਲੇ ਪਕਵਾਨ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਮਿੱਠੇ ਚੌਲ
ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ, ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਿੱਠੇ ਚੌਲ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਭਾਂਡੇ ਵਿੱਚ 2 ਕੱਪ ਪਾਣੀ ਅਤੇ 1/2 ਕੱਪ ਦੁੱਧ ਪਾ ਕੇ ਉਬਾਲੋ। ਪਾਣੀ ਉਬਾਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਚੌਲ ਪਾਓ, ਇਸਨੂੰ ਢੱਕ ਦਿਓ ਅਤੇ ਘੱਟ ਅੱਗ ‘ਤੇ ਪਕਾਓ। ਚੌਲਾਂ ਨੂੰ ਪੱਕਣ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 10-15 ਮਿੰਟ ਲੱਗ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ ਕਿ ਚੌਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਕਾਏ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਪਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਿੱਲੇ ਨਹੀਂ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ। ਇੱਕ ਪੈਨ ਵਿੱਚ ਘਿਓ ਗਰਮ ਕਰੋ। ਕਾਜੂ, ਬਦਾਮ ਅਤੇ ਕਿਸ਼ਮਿਸ਼ ਪਾਓ ਅਤੇ ਸੁਨਹਿਰੀ ਹੋਣ ਤੱਕ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਲਈ ਭੁੰਨੋ। ਹੁਣ ਇਸ ਮਸਾਲੇ ਵਿੱਚ ਖੰਡ, ਇਲਾਇਚੀ ਪਾਊਡਰ ਪਾਓ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਿਲਾਓ। ਫਿਰ ਇਸ ਮਿਸ਼ਰਣ ਨੂੰ ਪੱਕੇ ਹੋਏ ਚੌਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਓ। ਸਭ ਕੁਝ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਿਲਾਓ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਕੁਝ ਹੋਰ ਮਿੰਟਾਂ ਲਈ ਪੱਕਣ ਦਿਓ। ਜਦੋਂ ਚੌਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਿਲ ਜਾਣ ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਗਰਮਾ-ਗਰਮ ਪਰੋਸੋ। ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਨਾਰੀਅਲ ਜਾਂ ਸੁੱਕੇ ਮੇਵਿਆਂ ਨਾਲ ਸਜਾ ਕੇ ਵੀ ਪਰੋਸ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਗੁਜਰਾਤੀ ਮੂੰਗ ਢੋਕਲਾ
ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ, ਗੁਜਰਾਤੀ ਖੰਡਵੀ, ਕੱਦੂ ਦਾ ਹਲਵਾ ਅਤੇ ਮੂੰਗ ਢੋਕਲਾ ਵਰਗੇ ਸੁਆਦੀ ਪਕਵਾਨ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸਨੂੰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਬਣਾਉਣਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ, ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੂੰਗੀ ਦੀ ਦਾਲ ਨੂੰ ਧੋ ਕੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਰੱਖ ਦਿਓ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸਨੂੰ ਗ੍ਰਾਈਂਡਰ ਵਿੱਚ ਪੀਸ ਲਓ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਦਰਕ ਅਤੇ ਮਿਰਚ ਦਾ ਬਣਿਆ ਪੇਸਟ ਪਾਓ। ਫਿਰ ਹਲਦੀ, ਨਮਕ ਅਤੇ ਦਹੀਂ ਪਾਓ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਿਲਾਓ। ਹੁਣ ਇਸ ਘੋਲ ਨੂੰ ਢੱਕ ਦਿਓ ਅਤੇ 10 ਤੋਂ 20 ਮਿੰਟ ਲਈ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਰੱਖੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਘੋਲ ਵਿੱਚ ਫਲਾਂ ਦਾ ਨਮਕ ਪਾਓ, ਇਸਨੂੰ ਮਿਲਾਓ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ 10 ਮਿੰਟ ਲਈ ਭਾਫ਼ ਲਓ। ਠੰਡਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸਨੂੰ ਢੋਕਲੇ ਦੇ ਆਕਾਰ ਵਿੱਚ ਕੱਟੋ। ਹੁਣ ਇੱਕ ਪੈਨ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਤੇਲ ਪਾਓ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਗਰਮ ਕਰੋ। ਸਰ੍ਹੋਂ ਦੇ ਬੀਜ, ਸੁਆਦ ਅਨੁਸਾਰ ਨਮਕ, ਹਰੀਆਂ ਮਿਰਚਾਂ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਪਾ ਕੇ ਭੁੰਨੋ। ਇਸਨੂੰ ਢੋਕਲੇ ਉੱਤੇ ਪਾਓ ਅਤੇ ਸਰਵ ਕਰੋ।
ਬੰਗਾਲੀ ਪਾਇਸ਼
ਬੰਗਾਲੀ ਪਾਏਸ਼ ਯਾਨੀ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਹਲਵਾ ਬਣਾਉਣਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ, ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਪੈਨ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਪਾਓ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਘੱਟ ਅੱਗ ‘ਤੇ ਉਬਾਲਣ ਲਈ ਰੱਖੋ। ਹੁਣ ਚੌਲਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਧੋ ਲਓ ਅਤੇ ਕੁਝ ਦੇਰ ਲਈ ਭਿਓ ਕੇ ਰੱਖੋ। ਜਦੋਂ ਦੁੱਧ ਥੋੜ੍ਹਾ ਘੱਟ ਹੋਣ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਚੌਲ ਪਾਓ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਕਾਓ। ਚੌਲ ਪੱਕ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗੁੜ ਪਾਓ ਅਤੇ ਮਿਲਾਓ। ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਇਲਾਇਚੀ ਪਾਊਡਰ ਅਤੇ ਕਾਜੂ ਵੀ ਮਿਲਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਹੁਣ ਖੀਰ ਨੂੰ ਗਾੜ੍ਹਾ ਹੋਣ ਤੱਕ ਪਕਾਓ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸੁੱਕੇ ਮੇਵੇ ਪਾਓ ਅਤੇ ਪਰੋਸੋ।