ਹਰ ਸਾਲ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਸ ਸਾਲ ਵੀ ਸਮਾਪਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਨਵਾਂ ਸਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ‘ਚ ਸਿਰਫ 2 ਦਿਨ ਬਾਕੀ ਹਨ। ਇਸ ਬਿਗਲ ਨਾਲ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ‘ਚ ITR ਫਾਈਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਟੈਕਸਦਾਤਾਵਾਂ ਦੇ ਤਣਾਅ ਦੀ ਘੰਟੀ ਵੀ ਵੱਜਣ ਲੱਗੇਗੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਵਿਭਾਗ ਨੇ 2024 ਵਿੱਚ ਟੈਕਸ ਸੰਬੰਧੀ ਕਈ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ 2025 ਵਿੱਚ ਆਈਟੀਆਰ ਫਾਈਲ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੁਣੇ ਇਹਨਾਂ ਨਿਯਮਾਂ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਿ ਜਦੋਂ ਆਈਟੀਆਰ ਫਾਈਲ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਟਿਕ ਰਹੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਕਰੋ ਤਾਰੀਖ ਨੇੜੇ ਆਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਸਾਲ 2024 ਵਿੱਚ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜੋ ਜੁਲਾਈ 2024 ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੇਂਦਰੀ ਬਜਟ ਕਾਰਨ ਸੰਭਵ ਹੋਏ ਸਨ। ਇਹ ਬਜਟ ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਜੂਨ 2024 ਦਰਮਿਆਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਕਾਰਨ ਸਾਲ ਦੇ ਅੱਧ ਵਿਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਬਦਲਾਅ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024-25 ਲਈ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਦੀ ਗਣਨਾ ਅਤੇ ਜੁਲਾਈ 2025 ਵਿੱਚ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ (ITR) ਫਾਈਲਿੰਗ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਨਗੇ। ਇਸ ਲਈ, ਆਓ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਜੋ ਟੈਕਸਦਾਤਾਵਾਂ ਦੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ.
- ਟੈਕਸ ਸਲੈਬਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ
ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਨਵੀਂ ਟੈਕਸ ਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਸਲੈਬ ‘ਚ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਬਦਲਾਅ ਨਾਲ ਟੈਕਸਦਾਤਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024-25 ਲਈ 17,500 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੀ ਬਚਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- ਮਿਆਰੀ ਕਟੌਤੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ
ਨਵੀਂ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ, ਮਿਆਰੀ ਕਟੌਤੀ ਦੀ ਸੀਮਾ 50,000 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 75,000 ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਪਰਿਵਾਰਕ ਪੈਨਸ਼ਨਰਾਂ ਲਈ ਇਹ ਸੀਮਾ 15,000 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 25,000 ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
- NPS ਯੋਗਦਾਨ ‘ਤੇ ਕਟੌਤੀ ਵਧੀ
ਹੁਣ ਨਵੀਂ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਤਹਿਤ, NPS ਵਿੱਚ ਰੁਜ਼ਗਾਰਦਾਤਾ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ‘ਤੇ 14% ਤੱਕ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਸੀਮਾ 10% ਸੀ। ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਦੀ ਧਾਰਾ 80CCD(2) ਅਧੀਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- LTCG ਅਤੇ STCG ‘ਤੇ ਨਵੀਆਂ ਦਰਾਂ
- ਸ਼ਾਰਟ ਟਰਮ ਕੈਪੀਟਲ ਗੇਨ (STCG): ਇਕੁਇਟੀ ਅਤੇ ਇਕੁਇਟੀ-ਅਧਾਰਿਤ ਮਿਉਚੁਅਲ ਫੰਡਾਂ ‘ਤੇ 20%
- ਲੰਬੀ ਮਿਆਦ ਦੀ ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ (LTCG): ਸਾਰੀਆਂ ਸੰਪਤੀਆਂ ‘ਤੇ 12.5%
- ਹੋਲਡਿੰਗ ਪੀਰੀਅਡ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ
- ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਜਾਂ ਛੋਟੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਹੋਲਡਿੰਗ ਪੀਰੀਅਡ ਦੋ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਹੈ।
- ਸੂਚੀਬੱਧ ਸੰਪਤੀਆਂ ਲਈ: 12 ਮਹੀਨੇ
- ਅਸੀਮਤ ਪ੍ਰਤੀਭੂਤੀਆਂ ਲਈ: 24 ਮਹੀਨੇ
- ਟੀਡੀਐਸ ਦਰਾਂ ਨੂੰ ਤਰਕਸੰਗਤ ਬਣਾਉਣਾ
- ਕੁਝ ਆਮਦਨੀ ‘ਤੇ ਟੀਡੀਐਸ ਦਰਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਢਿੱਲੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।
- ਬੀਮਾ ਪਾਲਿਸੀਆਂ ‘ਤੇ ਭੁਗਤਾਨ: 2% (ਅਕਤੂਬਰ 1, 2024 ਤੋਂ)
- ਕਿਰਾਏ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ: 2% (ਅਕਤੂਬਰ 1, 2024 ਤੋਂ)
- ਈ-ਕਾਮਰਸ ਆਪਰੇਟਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਭੁਗਤਾਨ: 0.1%
- TDS/TCS ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਦਾ ਦਾਅਵਾ
ਹੁਣ ਕਰਮਚਾਰੀ ਆਮਦਨ ਦੇ ਹੋਰ ਸਰੋਤਾਂ ਜਾਂ ਖਰਚਿਆਂ ‘ਤੇ ਕੱਟੇ ਗਏ TDS/TCS ਦਾ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਲੈ ਕੇ ਆਪਣੀ ਤਨਖਾਹ ਤੋਂ ਕੱਟੇ ਗਏ TDS ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- TCS ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਦੇ ਲਾਭ
ਹੁਣ ਮਾਪੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਿੱਖਿਆ ਫੀਸ ‘ਤੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਟੀਸੀਐਸ ਦਾ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਆਪਣੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਨਿਯਮ 1 ਜਨਵਰੀ 2025 ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ।
- ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਇਬੈਕ ‘ਤੇ ਟੈਕਸ
ਹੁਣ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਇਬੈਕ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ ਰਕਮ ‘ਤੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਧਾਰਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਲੈਬ ਦਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਨਵਾਂ ਕਾਨੂੰਨ 1 ਅਕਤੂਬਰ 2024 ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੋਧੇ ਹੋਏ ਕਾਨੂੰਨ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਕਰ ਦੇਣਦਾਰੀ ਵਧਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ‘ਤੇ 30% ਟੈਕਸ ਸਲੈਬ ਦਰ ‘ਤੇ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ‘ਤੇ 20% ਤੋਂ ਘੱਟ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਵਿਕਰੀ ‘ਤੇ ਘੱਟ ਟੈਕਸ ਦੇਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। 30 ਸਤੰਬਰ, 2024 ਤੱਕ, ਕੰਪਨੀ (ਜਿਸ ਨੇ ਸ਼ੇਅਰ ਵਾਪਸ ਖਰੀਦੇ ਸਨ) ਨੇ 20% ਦੀ ਦਰ ਨਾਲ DDT (ਲਾਭਅੰਸ਼ ਵੰਡ ਟੈਕਸ) ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ
- ਲਗਜ਼ਰੀ ਵਸਤੂਆਂ ‘ਤੇ ਟੀ.ਸੀ.ਐਸ
10 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀਆਂ ਲਗਜ਼ਰੀ ਵਸਤੂਆਂ ਖਰੀਦਣ ‘ਤੇ TCS ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਨਿਯਮ 1 ਜਨਵਰੀ 2025 ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ। ਯਾਨੀ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਲਗਜ਼ਰੀ ਸਮਾਨ ਖਰੀਦਣ ਬਾਰੇ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਸ ਟੈਕਸ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਅਸਰ ਤੁਹਾਡੀ ਜੇਬ ‘ਤੇ ਪੈਣ ਵਾਲਾ ਹੈ।
- ਜਾਇਦਾਦ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ‘ਤੇ TDS ਵਿੱਚ ਸੋਧ
50 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਇਦਾਦ ਦੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ‘ਤੇ, ਕੁੱਲ ਰਕਮ ‘ਤੇ ਟੀਡੀਐਸ ਕੱਟਿਆ ਜਾਵੇਗਾ, ਭਾਵੇਂ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਵਿਕਰੇਤਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ 50 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੋਵੇ।
- ਆਰਬੀਆਈ ਫਲੋਟਿੰਗ ਰੇਟ ਬਾਂਡਾਂ ‘ਤੇ ਟੀ.ਡੀ.ਐੱਸ
10,000 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਵਿਆਜ ਆਮਦਨ ‘ਤੇ TDS ਕੱਟਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ 1 ਅਕਤੂਬਰ, 2024 ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
- ਵਿਵਾਦ ਸੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਸਕੀਮ 2.0
ਇਹ ਸਕੀਮ ਟੈਕਸਦਾਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਆਮਦਨ ਕਰ ਵਿਭਾਗ ਵਿਚਕਾਰ ਚੱਲ ਰਹੇ ਮੁਕੱਦਮਿਆਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 1 ਅਕਤੂਬਰ, 2024 ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
- ਆਧਾਰ ਨਾਮਾਂਕਣ ਨੰਬਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰਨਾ
ਆਧਾਰ ਐਨਰੋਲਮੈਂਟ ਨੰਬਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹੁਣ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨਾਂ ਅਤੇ ਪੈਨ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ 2017 ਵਿੱਚ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 2024 ਦੇ ਪੂਰੇ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
- ਪੁਰਾਣੀ ITR ਖੋਲ੍ਹਣ ਲਈ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਵਿੱਚ ਸੋਧ
50 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਮਦਨ ਵਾਲੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਹੁਣ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਵਿਭਾਗ ਸਿਰਫ 5 ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਪੁਰਾਣੇ ਆਈਟੀਆਰ ਖੋਲ੍ਹ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ 10 ਸਾਲ ਸੀ।