ਸਾਬਕਾ ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਵਿਨੋਦ ਕਾਂਬਲੀ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ‘ਚ ਭਰਤੀ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਂਬਲੀ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਡਾਕਟਰ ਵਿਵੇਕ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ ਅਨੁਸਾਰ ਕਾਂਬਲੀ ਨੂੰ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦੇ ਥੱਕੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ। ਫਿਲਹਾਲ ਕਾਂਬਲੀ ਦਾ ਇਲਾਜ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦਿਮਾਗ ‘ਚ ਗਤਲਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਟ੍ਰੋਕ ਇੱਕ ਖਤਰਨਾਕ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ, ਸਟ੍ਰੋਕ ਮੌਤ ਦਾ ਤੀਜਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਸਾਰੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਅੱਠ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਟ੍ਰੋਕ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇੰਡੀਅਨ ਸਟ੍ਰੋਕ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਹਰ ਸਾਲ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 12 ਤੋਂ 13 ਲੱਖ ਲੋਕ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਸਟ੍ਰੋਕ ਵਾਂਗ ਹੀ ਇਕ ਹੋਰ ਦਿਮਾਗੀ ਬੀਮਾਰੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵੀ ਹਰ ਸਾਲ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਦਿ ਲੈਂਸੇਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦੇ 28,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਸਟ੍ਰੋਕ ਅਤੇ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਕੇਸ ਹਰ ਸਾਲ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦੋਵੇਂ ਘਾਤਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਅੰਤਰ ਹੈ, ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਤੋਂ।
ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਨਿਊਰੋਸਰਜਨ ਡਾਕਟਰ ਮਨੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬ੍ਰੇਨ ਸਟ੍ਰੋਕ ਅਤੇ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਦਿਮਾਗ ਦੀਆਂ ਖਤਰਨਾਕ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਘਾਤਕ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਗਲਤ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਅਤੇ ਖਰਾਬ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਵਧਣ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦੇ ਗਤਲੇ ਅਤੇ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਹਾਂ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗਾਂ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਅੰਤਰ ਹੈ।
ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਗਤਲੇ ਅਤੇ ਟਿਊਮਰ ਵਿੱਚ ਕੀ ਅੰਤਰ ਹੈ ?
ਪਹਿਲਾਂ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਬ੍ਰੇਨ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੀ। ਅਜਿਹਾ ਉਦੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਆਕਸੀਜਨ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਫਟ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਸੈੱਲ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਅਧਰੰਗ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦੇ ਥੱਕੇ ਕਾਰਨ ਸਟ੍ਰੋਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਸਕੇਮਿਕ ਸਟ੍ਰੋਕ, ਹੈਮੋਰੈਜਿਕ ਸਟ੍ਰੋਕ ਅਤੇ ਅਸਥਾਈ ਇਸਕੇਮਿਕ ਅਟੈਕ, ਇਹ ਤਿੰਨੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਹਨ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਮੌਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਅਚਾਨਕ ਚੱਕਰ ਆਉਣਾ, ਸੰਤੁਲਨ ਵਿਗੜਨਾ, ਚਿਹਰਾ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਲਟਕਣਾ, ਹੱਥ ਹਿਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਦਿੱਕਤ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਆ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਇਹ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੇ ਲੱਛਣ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਕੀ ਹੈ
ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਸੈੱਲਾਂ ਦੇ ਬੇਕਾਬੂ ਵਾਧੇ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸਿਹਤਮੰਦ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਟਿਸ਼ੂ ਨੂੰ ਦਬਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦੋ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇੱਕ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਕੈਂਸਰ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ। ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸੁਭਾਵਕ ਅਤੇ ਘਾਤਕ ਟਿਊਮਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੁਭਾਵਕ ਟਿਊਮਰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਵਧਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਟਿਸ਼ੂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ। ਘਾਤਕ ਟਿਊਮਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਟਿਸ਼ੂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਬ੍ਰੇਨ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੇ ਲੱਛਣ ਅਚਾਨਕ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦੇ ਲੱਛਣ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਵਿਕਸਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਸਟ੍ਰੋਕ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਬਣਦਾ। ਬ੍ਰੇਨ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਇਲਾਜ ਦਵਾਈਆਂ ਜਾਂ ਸਰਜਰੀ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਸਰਜਰੀ, ਕੀਮੋਥੈਰੇਪੀ ਅਤੇ ਰੇਡੀਓਥੈਰੇਪੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਟਿਊਮਰ ਕੈਂਸਰ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।
ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਸਿਰ ਦਰਦ, ਉਲਟੀਆਂ, ਦੌਰੇ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ।
ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ
- ਤਾਜ਼ੇ ਫਲ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਸਾਬਤ ਅਨਾਜ ਖਾਓ
- ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕਸਰਤ
- ਸਿਗਰਟ ਨਾ ਪੀਓ
- ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨੂੰ ਘਟਾਓ
- ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿੱਚ ਰੱਖੋ
- ਜੇ ਸਿਰ ਦਰਦ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਓ
