ਡਿਜੀਟਲ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ, ਜਿੱਥੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਸਰਲ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਇਸਨੂੰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਵਜੋਂ ਵਰਤ ਰਹੇ ਹਨ। ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ “QR ਕੋਡ ਘੁਟਾਲਾ” ਜਾਂ “Quishing” ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਧੋਖਾਧੜੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ, ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਤਰੀਕਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।
Quishing ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਨਕਲੀ QR ਕੋਡਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ QR ਕੋਡਾਂ ਨੂੰ ਸਕੈਨ ਕਰਕੇ, ਲੋਕ ਉਹਨਾਂ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜਾਂ ਬੈਂਕਿੰਗ ਵੇਰਵੇ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਨਕਲੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਘੁਟਾਲਾ : ਅਪਰਾਧੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ QR ਕੋਡ ਸਕੈਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹਿ ਕੇ ਨਕਲੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਵੱਲ ਭੇਜਦੇ ਹਨ।
ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ : ਕੁਝ QR ਕੋਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਫ਼ੋਨ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਚੋਰੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
UPI ਪਿੰਨ ਦੀ ਮੰਗ : ਇਹ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਅਕਸਰ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ UPI ਪਿੰਨ ਮੰਗਦੀਆਂ ਹਨ।
ਕਿਵੇਂ ਰੱਖੀਏ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਿਵੇਂ ਰਹਿਣਾ ਹੈ ?
- ਸਿਰਫ਼ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਹੀ QR ਕੋਡ ਸਕੈਨ ਕਰੋ।
- QR ਕੋਡ ਨੂੰ ਸਕੈਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵੈੱਬਸਾਈਟ URL ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਦੇਖੋ।
- ਕਿਸੇ ਬੈਂਕ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿੱਤੀ ਸੇਵਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ QR ਕੋਡ ਨੂੰ ਸਕੈਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਇਸਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰੋ।
- ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਣਜਾਣ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ‘ਤੇ ਆਪਣੀ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ UPI ਪਿੰਨ ਨਾ ਦਿਓ।
