ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਾਲੇ ਵੰਡ ਦੀ ਰੇਖਾ ਖਿੱਚਣ ਵਾਲੇ ਸਿਰਿਲ ਰੈਡਕਲਿਫ ਨੇ ਇਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਗੱਲ ਕਹੀ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਵਾਇਸਰਾਏ ਲਾਰਡ ਮਾਊਂਟਬੈਟਨ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਢਾਈ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਜੂਨ 1947 ਵਿੱਚ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਨੂੰ ਵੰਡ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਦਿਖਾਈ ਸੀ।
ਨਹਿਰੂ ਯੋਜਨਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਆਪਣੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਆਏ ਸਨ। ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦੇ ਹਰ ਪੰਨੇ ਦੇ ਹਰ ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਪੜ੍ਹੋ ਜਿਸ ਵਿਚ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਫੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਰ ਵਾਕ ਨਾਲ ਉਸਦੀ ਬੇਚੈਨੀ ਵਧਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਦਾ ਭਾਰਤ ਉਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਕਈ ਟੁਕੜਿਆਂ ਵਿਚ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ 565 ਰਿਆਸਤਾਂ ਜੇਕਰ ਚਾਹੁਣ ਤਾਂ ਆਜ਼ਾਦ ਰਹਿ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਪਾਬੰਦੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਨਹਿਰੂ ਸਿੱਧੇ ਆਪਣੇ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਸਾਥੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਮੇਨਨ ਕੋਲ ਗਏ। ਉਸਨੇ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਮੇਨਨ ਦੇ ਬਿਸਤਰੇ ‘ਤੇ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਚੀਕਿਆ – ਸਭ ਕੁਝ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਖਰੜਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵੰਡ ਦੀ ਰੂਪ ਰੇਖਾ ਉਲੀਕੀ ਗਈ ਸੀ।
ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 1947 ਵਿਚ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵੰਡ ਨਾਲ ਬਣੇ ਸਨ ਅਤੇ 24 ਸਾਲ ਬਾਅਦ 1971 ਵਿਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਕੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਬਣਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੰਡ ਦੋ ਭਰਾਵਾਂ ਵਰਗੀ ਹੀ ਸੀ। ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਵੰਡੀਆਂ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਘਰੇਲੂ ਸਮਾਨ ਵੀ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪੈਸਿਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਤੱਕ ਸਭ ਕੁਝ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।
