ਕਈ ਵੱਡੇ ਬੈਂਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਫਿਕਸਡ ਡਿਪਾਜ਼ਿਟ (FD) ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਘਟਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਨਵੇਂ FD ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਲਈ ਰਿਟਰਨ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਬੈਂਕ FD ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਾਫ਼ੀ ਵਾਧਾ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ, ਲੋਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਸਥਿਰ ਰਿਟਰਨ ਲਈ ਡਾਕਘਰਾਂ ਵੱਲ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਥੇ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਬੈਂਕ FD ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਛਾੜ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਕਈ ਵੱਡੇ ਬੈਂਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਫਿਕਸਡ ਡਿਪਾਜ਼ਿਟ (FD) ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਘਟਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਨਵੇਂ FD ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਲਈ ਰਿਟਰਨ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਬੈਂਕ FD ‘ਤੇ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਵਾਧਾ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ, ਲੋਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਸਥਿਰ ਰਿਟਰਨ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਡਾਕਘਰਾਂ ਵੱਲ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਥੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਬੈਂਕ FD ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਨਾਲੋਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਹਨ।
ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵੱਡੇ ਬੈਂਕ, ਜਨਤਕ ਖੇਤਰ ਦੇ ਬੈਂਕਾਂ ਸਮੇਤ, 6% ਅਤੇ 7% ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਡਾਕਘਰ ਛੋਟੀਆਂ ਬੱਚਤ ਯੋਜਨਾਵਾਂ 7% ਤੋਂ 8.20% ਤੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਗਾਰੰਟੀਸ਼ੁਦਾ ਰਿਟਰਨ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਘੱਟ ਜੋਖਮ ਦੀ ਭੁੱਖ ਵਾਲੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਡਾਕਘਰ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਬੈਂਕ FD ਦੇ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਤੇ ਤਰਜੀਹੀ ਵਿਕਲਪ ਵਜੋਂ ਵਿਚਾਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਡਾਕਘਰ ਛੋਟੀਆਂ ਬੱਚਤ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਫਾਇਦਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸਾਰੇ ਨਿਵੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ 100% ਗਾਰੰਟੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਪੈਸੇ ਨੂੰ ਇੰਨਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੈਂਕ FD ਵੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਫਿੱਕੇ ਪੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪੁਰਾਣੇ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਇਹਨਾਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ ਕਟੌਤੀਆਂ ਦਾ ਵੀ ਲਾਭ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਮੁੱਚੀ ਰਿਟਰਨ ਹੋਰ ਵਧਦੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਦੀ ਤਿਮਾਹੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਕੀਮਾਂ ਬਦਲਦੀਆਂ ਮਾਰਕੀਟ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਰਿਟਰਨ ਨੂੰ ਐਡਜਸਟ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਹੇਠਾਂ 1 ਅਕਤੂਬਰ, 2025 ਤੋਂ 31 ਦਸੰਬਰ, 2025 ਤੱਕ ਲਾਗੂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਡਾਕਘਰ ਸਕੀਮਾਂ ਲਈ ਨਵੀਨਤਮ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਹਨ। ਇਹ ਦਰਾਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਡਾਕਘਰ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਬੈਂਕ FD ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਮਾਈ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਕਿਵੇਂ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ।
2-ਸਾਲਾ ਸਮਾਂ ਜਮ੍ਹਾਂ: ਇਹ ਸਕੀਮ 7% ਦੀ ਵਿਆਜ ਦਰ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ₹10,000 ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਸਾਲਾਨਾ ਲਗਭਗ ₹719 ਵਿਆਜ ਕਮਾਉਂਦੇ ਹੋ। ਵਿਆਜ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ ਮਿਸ਼ਰਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
3-ਸਾਲਾ ਸਮਾਂ ਜਮ੍ਹਾਂ: ਇਹ ਸਕੀਮ 7.1% ਦੀ ਵਿਆਜ ਦਰ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਛੋਟੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਇਸਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ ਅਤੇ ਬੈਂਕ FD ਨਾਲੋਂ ਬਿਹਤਰ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ।
5-ਸਾਲਾ ਸਮਾਂ ਜਮ੍ਹਾਂ: ਇਹ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਿਵੇਸ਼ਾਂ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਵਿਕਲਪ ਹੈ। ਇਹ 7.5% ਸਾਲਾਨਾ ਵਿਆਜ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਤਿਮਾਹੀ ਮਿਸ਼ਰਿਤ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਰਿਟਰਨ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਸੀਨੀਅਰ ਸਿਟੀਜ਼ਨ ਸੇਵਿੰਗਜ਼ ਸਕੀਮ (SCSS): ਇਹ ਸਕੀਮ ਪੁਰਾਣੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ਇਹ ਪੂਰੀ 8.2% ਵਿਆਜ ਦਰ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਬੈਂਕ FD ਨਾਲੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਵਿਆਜ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ ਅਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਮਾਸਿਕ ਆਮਦਨ ਖਾਤਾ: ਇਹ ਸਕੀਮ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਥਿਰ ਮਾਸਿਕ ਆਮਦਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਹ 7.4% ਦੀ ਵਿਆਜ ਦਰ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਮਹੀਨਾਵਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਨੈਸ਼ਨਲ ਸੇਵਿੰਗਜ਼ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ (NSC): NSC 7.7% ਵਿਆਜ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ₹10,000 ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਪਰਿਪੱਕਤਾ ‘ਤੇ ₹14,490 ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਕੀਮ ਟੈਕਸ ਬੱਚਤ ਲਈ ਵੀ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਪਬਲਿਕ ਪ੍ਰੋਵੀਡੈਂਟ ਫੰਡ (PPF): ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਬੱਚਤ ਲਈ, PPF 7.10% ਵਿਆਜ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਆਪਣੇ ਟੈਕਸ-ਮੁਕਤ ਰਿਟਰਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸਭ ਤੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬੱਚਤ ਵਿਕਲਪਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਕਿਸਾਨ ਵਿਕਾਸ ਪੱਤਰ (KVP): KVP 7.5% ਵਿਆਜ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ 115 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੈਸੇ ਨੂੰ ਦੁੱਗਣਾ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਕੀਮ ਆਪਣੇ ਜੋਖਮ-ਮੁਕਤ ਨਿਵੇਸ਼ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।
ਮਹਿਲਾ ਸਨਮਾਨ ਬੱਚਤ ਪੱਤਰ: ਇਹ ਵਿਕਲਪ, ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਲਈ, 7.5% ਵਿਆਜ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ₹10,000 ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਮਿਆਦ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ‘ਤੇ ₹11,602 ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸੁਕੰਨਿਆ ਸਮ੍ਰਿਧੀ ਯੋਜਨਾ: ਇਹ ਯੋਜਨਾ, ਜੋ ਧੀਆਂ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਦੀ ਹੈ, 8.20% ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਆਜ ਦਰ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਰਕਾਰੀ ਯੋਜਨਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਿਟਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।
